ODROCZENIE WYKONANIA KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI

Data publikacji: 2021-12-01

Punktem wyjścia dla złożenia wniosku o odroczenie wykonania kary jest oczywiście prawomocne skazanie na karę pozbawienia wolności, czyli moment, w którym utracimy już możliwość odwołania się od wyroku Sądu. Ustawa nie przewiduje granicy wymiaru kary, której odroczenia wykonania można się ubiegać, jasne jest natomiast, że nie można odroczyć kary aresztu lub kary zastępczej aresztu za nieuiszczoną grzywnę. Sądem właściwym do rozpoznania wniosku o odroczenie kary pozbawienia wolności będzie Sąd I Instancji, który wydał orzeczenie w sprawie. Wniosek o odroczenie wykonania kary podlega opłacie sądowej w wysokości 80 złotych.
Kwestią najważniejszą jest jednak to, jakie przesłanki należy spełnić by móc skorzystać z dobrodziejstwa odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności, a wskazują na to przepisy z art. 150 i 151 kodeksu karnego wykonawczego.

Art. 150 k.k.w. wskazuje, kiedy Sąd obligatoryjnie musi odroczyć wykonanie kary, mianowicie wobec skazanego odracza się wykonanie kary pozbawienia wolności w przypadku stwierdzenia u niego choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby, która bezpośrednio zagraża jego życiu lub zdrowiu i uniemożliwia bezpieczny pobyt w Zakładzie Karnym. Wiedzieć trzeba, że ciężką chorobę psychiczną lub inną chorobę stwierdzić musi biegły lekarz sądowy.

Osoby skazane najczęściej szukają możliwości odroczenia wykonania kary na podstawie przepisów z art. 151 k.k.w., który daje fakultatywną możliwość udzielenia zgody przez Sąd na skorzystanie przez skazanego z tej instytucji. Kodeks przewiduje w tej sytuacji dwie przesłanki, pierwsza dotyczy przypadku, kiedy natychmiastowe wykonanie kary pozbawienia wolności pociągałoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Druga przesłanka dotyczy sytuacji, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych przekracza limity przewidziane dla tych jednostek.

Należy wspomnieć, że niemal odrębną przesłanką do zastosowania odroczenia wykonania kary jest ciąża kobiety, wówczas Sąd może odroczyć wykonanie kary nawet do trzech lat od dnia porodu. W pozostałych przypadkach skazany musi dobrze i solidnie wykazać to, że terminowe wykonanie kary będzie wiązało się dla niego lub jego najbliższych z ciężkimi skutkami, które uzasadniają odroczenie wykonania kary. Przykładowo takimi ciężkimi skutkami mogą być: poddanie się skazanego poważnej operacji lub zabiegowi, kontynuacja nauki (np. skończenie klasy, lub konkretnego roku studiów), załatwienie bardzo ważnej sprawy majątkowej, dokończenie ważnej pracy (np. zlecenia, kontraktu), inna choroba niż ciężka, jednak uniemożliwiająca pobyt w Zakładzie Karnym, choroba członka rodziny, który wymaga opieki, wiek lub kalectwo członka rodziny, okresowe pozostawienie członka rodziny bez środków do życia. Powyższe przesłanki są jedynie przykładowe, w każdej spawie mogą zaistnieć inne przesłanki, jednak pamiętać należy, że obiektywnie muszą to być poważne powody, które znajdą uznanie w ocenie Sądu.

Sąd udziela zgody na odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres trwania ciężkiej choroby (w przypadku przesłanek obligatoryjnych), aż do momentu ustania poważnego stanu zdrowotnego lub na okres do roku w przypadku innych przesłanek (fakultatywnych). Sąd na czas odroczenia kary może przykładowo zobowiązać skazanego do stawiennictwa w określonej jednostce Policji lub podjęcia pracy zarobkowej, podjęcia się leczenia lub rehabilitacji.

Pamiętać należy, że zgoda na odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może zostać cofnięta, jeśli ustały przyczyny jej odroczenia, a ponadto, gdy skazany narusza prządek prawny lub nie stosuje się do nałożonych obowiązków. Niestety nie każdy może ubiegać się o odroczenie wykonania kary pozbawienie wolności, wśród wykluczonych są skazani za przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby jej użycia, osoby, które z popełnionych przestępstw uczyniły sobie stałe źródło dochodu (członkowie grup przestępczych), recydywiści, a także skazani za przestępstwa określone w art. 197 – 203 kodeksu karnego (zgwałcenie, pedofilia i inne na tle seksualnym).

Odroczenie wykonania kary należy traktować jako instytucję wyjątkową, o którą mogą ubiegać się osoby mające poważne podstawy, bowiem Sąd dokładnie przygląda się temu czy odroczenie wykonania kary jest obiektywnie uzasadnione. Instytucje tą należy traktować jako szansę na uporządkowanie życia swojego lub rodzinnego przed rozpoczęciem odbycia kary pozbawienia wolności, bowiem samo odroczenie kary w żaden sposób nie uchroni skazanego od obowiązki jej odbycia, a jedynie oddali ten obowiązek w czasie.